2015-08-27

AHT-ra doaz Hego Euskal Herrian Espainiako aurrekontuen zati handiena

Barrenen publikatuta
Abuztuan kasu askorik egin gabe pasatzen diren berri horietako batek atentzioa deitu digu.

Berrian zera irakurtzen genuen:
Hego Euskal Herrirako gorde duen diruaren erdia baino gehiago abiadura handiko trenaren (AHT) obretarako izango da. Hain zuzen ere, 327 milioiko gastua aurreikusi du Madrilek: 290,8 milioi Euskal Y-aren obretarako, eta 36,3 milioi Castejon-Iruñea zatia egiteko

Argian ere bazetorren notizia: 

EAErentzako eta Nafarroako Foru erkidegoarentzako diru partiden %58 AHTren eraikuntzara bideratu dute.
...
Helburu argia du igoerak: 290 milioi euro, hau da, aurrekontuaren %80, Euskal Y proiektuak jasoko du.

Bermejok argitaratu zuen lehenengo txosten ekonomiko hartatik (EAEn AHTk edukiko zuen inpaktu ekonomiko ezkorrarena), bata bestearen atzetik atera dituzte, tartean Nafarroako Haren ingurukoa, eta beste hainbat. Azkena kanarietako unibertsitateak ateratakoak zera dio:
Ofelia Betancor eta Gerard Llobet ikerketaren egileek adierazi dute abiadura handiko lineak eraikitzen jarraitzeko motibazio bakarra politikoa dela, eta ez ekonomikoa: “Justifikazio ekonomikoaren gabeziak behartzen gaitu pentsatzera bestelako motibazioak daudela azpiegitura hauen eraikuntzan, hala nola, ustez gobernuei ematen dizkien onura politikoak”.

Bide batez, bidezko ikusten dugu gogoratzea zer dagoen AHTren atzean. Argiako beste artikulu honetan diotenez:
AHT egiteko argudio nagusietan “garapena” (hitz lausoagorik?), aberastasuna, lan aukerak… entzun izan ditugu, eta eraikuntza lan honen arduradunek bermatu eta gardenki aurkeztu beharko lituzkete berau egiteko erabilitako lan baldintzak...
+12 orduko lanaldia astelehenetik larunbatera (igandea soilik jai eginez) eta hilean 1.300 euroko soldata, garraio eta bazkari gastuak, noski, langilearen kontura.
+hilabeteko topografo lana, 10 orduko lanaldiarekin, 900 euro gordin ordaindu dizkiote beste langile bati.

Beste blog honetan beste hau ere irakur liteke:
«AHTko lanetan izaten diren lan baldintza kaskarren eta esplotazioaren» inguruan Eusko Jaurlaritza «ez ikusiarena» egiten ari da.
... 
Antzeko salaketa egin zuen duela urtebete ELAk, eta orduan esandakoak berretsi ditu orain ere. Hain zuzen ere, eraikuntzako lan hitzarmena urratu izana leporatu dio ETSri. Izan ere, abiadura handiko trena eraikitzeko lanetan jardunaldi «neurrigabeak eta legez kanpokoak» egiten ari direla dio sindikatuak. Horren adierazgarri da batzuetan beharginek hamazazpi orduko lanaldiak egitea, eta hamabi ordutik gorako lanaldiak «ohikoak» izatea.
Lanaldiak luzatu beharrean, gainera, zortzi ordutik beherako ordutegia behar zela ohartarazi zuen duela urtebete sindikatuak. Izan ere, lan bereziki toxiko edo arriskutsuetan lanaldia %20, %25 edo %30 laburtu behar dela ohartarazi zion ETSri. Baina esaten zutenaren aurkakoa egiten zutela salatu zuen ELAk.
...
AHTa eraikitzeko obretan gutxienez zazpi lagun hil dira azken bost urteetan, eta beste zenbait zauritu dira.

Artikuluak aipatzen duen bezela, AHTko lan baldintzez badakiguna, idatzita